Dość dużą trudnością w rozpoznawaniu uzależnienia od miłości i seksu przez profesjonalistów stanowi fakt, że nadal organizacje odpowiedzialne za klasyfikacje problemów psychologicznych i medycznych (Światowa Organizacja Zdrowia, publikująca międzynarodową klasyfikację chorób ICD10 i Amerykańskie Towarzystwo Psychiatryczne, publikujące klasyfikację DSM5) nie rozpoznają jeszcze tych problemów. Jednak środowisko psychoterapeutów coraz wyraźniej go dostrzega, tak więc aktualnie trwają prace badawcze nad tym zjawiskiem by w przyszłości móc uwzględnić je w klasyfikacjach.
Seks i pożądanie spełniają funkcję regulacji emocji. Gdy osoba poczuje smutek, gniew czy stres to myśli, jakie pojawią się w jej umyśle będą dotyczyły seksu. Przekonania na temat tego, że to dzięki zachowaniom seksualnym dozna on ulgi, rozładuje napięcie emocjonalne i przyniesie upragnione ukojenie stanowią podstawę uzależnienia od seksu. Uzależnieniu towarzyszy także m.in. utrata kontroli nad swoim zachowaniem, silna potrzeba zaspokojenia swoich pragnień, nadmierne zaabsorbowanie tematyką seksu i nawiązywania kontaktów z innymi czy kontynuacja zachowań mimo wiedzy o jego szkodliwości.
U większości ludzi seks oraz miłość kwalifikuje się jako doświadczenia „zmieniające nastrój”. Natomiast u osób uzależnionych gdy wraz z nimi pojawia się cierpienie – starają się one zmienić wszystko dookoła poza swoimi doświadczeniami seksualnymi lub w relacji. Seks i miłość paradoksalnie zamieniają się w powracającą wciąż obsesję, która kojarzona jest z ulgą w cierpieniu, a każde zachowanie w odpowiedzi na tę potrzebę stanowi wzmocnienie tych zniekształconych przekonań.
Rzadko kiedy zdarza się, że osoby uzależnione prezentują tylko jeden rodzaj zachowań, zazwyczaj jest ich cały repertuar. Na przykład oprócz wikłania się w liczne przygody miłosne, może pojawić się problem z kompulsywną, nadmierną masturbacją, prostytucją, pornografią czy promiskuityzmem (przypadkowe kontakty seksualne z licznymi partnerami, pozbawione więzi emocjonalnej).
Psychoterapia polega na rozpoznawaniu i poprawnej identyfikacji swoich stanów emocjonalnych oraz m.in. rozumienia czynników sytuacyjnych, które wywołują przymus aktywności seksualnej. Ponadto proces terapeutyczny koncentruje się na modyfikowaniu przekonań o tym, że pożądanie stanowi narzędzie do regulacji emocji.
Uzależnienie od seksu i miłości może także występować u nastolatków, którzy angażują się w zachowania ryzykowne przekraczające obszar ich prawidłowego rozwoju psychoseksualnego.